Epistola 3

De Spinoza et Nous.
Aller à : Navigation, rechercher



Epistola 3

1661


123456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31323334353637
36394041424344
45464748495051
52535455565758
59606162636465
666768697071 72
73747576777879
8081828384


Lettres

123456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31323334353637
38394041424344
45464748495051
52535455565758
59606162636465
66676869707172
73747576777879
8081828384

Autres œuvres
Clarissimo Viro

B. d. S.

Henricus Oldenburgius



Vir praestantissime, et Amicissime,

Redditae mihi sunt perdoctae tuae literae, et magnâ cum voluptate perlectae. Geometricum tuum probandi morem valdè probo ; sed meam simul hebetudinem incuso, quòd, quae tam accuratè doces, ego haud ità promptè assequar. Patiaris igitur, oro, ut documenta istius meae tarditatis tibi prodam, dum sequentes Quaestiones moveo, earumque solutiones à te peto. Prima est, an clare, et indubitanter intelligas ex solâ illâ definitione, quam de Deo tradis, demonstrari, tale Ens existere ? Ego sanè, cùm mecum perpendo, definitiones non nisi conceptûs Mentis nostrae continere ; Mentem autem nostram multa concipere, quae non existunt, et foecundissimum esse in rerum semel conceptarum multiplicatione, et augmentatione, necdum video, quomodò ex eo conceptu, quem de Deo habeo, inferre possim Dei existentiam. Possum quippe ex mentali congerie omnium perfectionum, quas in hominibus, animalibus, vegetalibus, mineralibus, etc. deprehendo, concipere, et formare substantiam aliquam unam, quae omnes illas virtutes solidè possideat, quin imò Mens mea valet easdem in infinitum multiplicare, et augere ; adeóque Ens quoddam perfectissimum, et excellentissimum apud sese effigiare, cùm tamen nullatenus inde concludi possit hujusmodi Entis existentia. Secunda Quaestio est, an tibi sit indubitatum, Corpus non terminari Cogitatione, nec Cogitationem Corpore ? cùm adhuc sub judice lis sit, quid sit Cogitatio, sitne motus corporeus, an actus quidam spiritualis, corporeo planè contradistinctus ? Tertia est, an axiomata illa, quae mihi communicâsti, habeas pro Principiis idemonstrabilibus, et Naturae luce cognitis, nullâque probatione egentibus ? Fortasse primum Axioma tale est ; sed non video, quomodò tria reliqua in talium numerum referri queant. Secundum quippe supponit, nihil existere in rerum Naturâ praeter Substantias, et Accidentia, cùm tamen multi statuant, tempus, et locum rationem habere neutrius. Tertium tuum Axioma, Res nempe, quae diversa habent attributa, nihil habere inter se commune, tantùm abest, ut clarè à me concipiatur, ut potiùs contrarium ejus tota Rerum universitas videatur evincere ; Res enim omnes nobis cognitae, tum in nonnullis inter se differunt, tum in quibusdam conveniunt. Quartum denique, Res scilicet, quae nihil commune habent inter se, unam alterius causam esse non posse, non ità perspicuum est intellectui meo caliginoso, quin luce aliquâ perfundi egeat. Deus quippe nihil formaliter commune habet cum rebus creatis, earum tamen causa à nobis ferè omnibus habetur. Haec igitur Axiomata, cùm apud me non videantur extra omnem dubitationis aleam posita, facilè conjicis Propositiones tuas iis superstructas non posse non vacillare. Et quò magis eas considero, eò pluribus super eas dubitationes obruor. Ad primam quippe expendo ; duos homines esse duas Substantias, et ejusdem attributi, cùm et unus, et alter ratione valeant ; inde concludo, dari duas Substantias ejusdem attributi. Circa secundam considero, cùm nihil possit esse causa sui ipsius, vix cadere sub captum nostrum, quomodò verum esse possit, Substantiam non posse produci, neque ab aliâ quâcunque Substantiâ. Haec enim Propositio omnes Substantias causas sui statuit, easdemque omnes, et singulas à se invicem independentes, totidemque Deos facit, et hâc ratione primam omnium Rerum causam negat : quod ipsum lubens fateor me non capere, nisi hanc mihi gratiam facias, ut Sententiam tuam de sublimi hoc argumento nonnihil enucleatiùs, et pleniùs mihi aperias, doceasque, quaenam sit Substantiarum origo, et productio, rerumque à se invicem dependentia, et mutua subordinatio. Ut hâc in re liberè, et fidenter mecum agas, per eam, quam inivimus, amicitiam te conjuro, rogoque enixissimè, ut persuasum tibi habeas quàm maximè, omnia ista, quae mihi impertiri dignaberis, integra, et salva fore, meque nullatenus commissurum, ut eorum quippiam in tui noxam, aut fraudem à me evulgetur. In Collegio nostro Philosophico experimentis, et observationibus faciendis gnaviter, quantum per facultates licet, indulgemus, et concinnandae Artium Mechanicarum Historiae immoramur, ratum habentes ex Principiis Mechanicis formas, et qualitates rerum optimè posse explicari, et per motum, figuram, atque texturam, et varias eorum complicationes omnia Naturae effecta produci, nec opus esse, ut ad formas inexplicabiles, et qualitates occultas, ceu ignorantiae asylum, recurramus. Librum, quem promisi, tibi transmittam, quàm primùm Legati vestri Belgici, qui hîc agunt, nuncium aliquem, (ut saepe facere solent) Hagam Comitis expedient, aut quamprimùm Amicus quidam alius, cui tutò eum committere possim, ad vos excurret. Veniam peto meae prolixitati, et libertati, atque unicè rogo, ut quae sine ullis involucris, et elegantiis audicis liberè ad tuas reposui, in bonam partem, ut amici solent, accipias, meque credas sine fuco, et arte

Tibi Addictissimum

Henr. Oldenburg.

Londini, Die 27. Septemb. 1661.




Epistola 2 Epistolae Epistola 4
Outils personnels
Espaces de noms
Variantes
Actions
Découvrir
Œuvres
Échanger
Ressources
Boîte à outils