Traité politique (bilingue)

De Spinoza et Nous.
Aller à : Navigation, rechercher


T R A C T A T U S
P O L I T I C U S

In quo demonstratur, quomodo Societas, ubi

Imperium Monarchicum locum habet, sicut et ea,

ubi Optimi imperant, debet institui, ne in

Tyrannidem labatur, et ut Pax, Libertasque

civium inviolata maneat.


Traité politique


où l’on explique

COMMENT DOIT ÊTRE ORGANISÉE UNE SOCIÉTÉ, SOIT MONARCHIQUE, SOIT ARISTOCRATIQUE, POUR QU’ELLE NE DÉGÉNÈRE PAS EN TYRANNIE ET QUE LA PAIX ET LA LIBERTÉ DES CITOYENS N’Y ÉPROUVENT AUCUNE ATTEINTE.


Traduction Saisset





Auctoris epistola ad Amicum quae Praefationis loco huic Tractatui Politico apte praefigi, et inservire poterit.

Amice dilecte, Grata tua mihi heri tradita est. Gratias pro cura tam diligenti, quam pro me geris, ex animo ago. Hanc occasionem, etc. non praetermitterem, nisi in quadam re essem occupatus, quam utiliorem judico, quaeque tibi, ut credo, magis arridebit, nempe in Tractatu Politico concinnando, quem ante aliquod tempus, te auctore, inchoavi. Hujus Tractatus Capita sex jam sunt absoluta. Primum ad ipsum opus Introductionem quasi continet: secundum tractat de Jure naturali: tertium de Jure Summarum Potestatum: quartum quaenam Negotia Politica a Summarum Potestatum gubernatione pendeant: quintum, quidnam sit illud extremum, et summum, quod Societas potest considerare; et sextum, qua ratione Imperium Monarchicum debeat institui, ne in Tyrannidem labatur. Impraesentiarum caput septimum tracto, in quo omnia praecedentis sexti capitis membra, ordinem bene ordinatae Monarchiae concernentia, Methodice demonstro. Postea ad Aristocraticum et Populare Imperium, denique ad Leges, aliasque particulares Quaestiones, Politicam spectantes, transibo. Hisce vale, etc.

Patet hinc Auctoris Scopus; sed morbo impeditus, et morte abreptus hoc opus non ulterius, quam ad finem Aristocratiae, perducere valuit, quemadmodum Lector ipse experietur.

LETTRE DE SPINOZA A UN DE SES AMIS POUVANT SERVIR DE PRÉFACE AU TRAITÉ POLITIQUE 1.

Mon cher ami, votre bonne lettre m’a été remise hier. Je vous remercie de tout mon cœur du zèle que vous témoignez pour moi, et je ne manquerais pas de profiter de l’occasion,... si je n’étais présentement occupé d’un dessein que j’estime plus utile et qui, j’en suis certain, vous sourira davantage ; je veux parler de la composition de ce Traité politique, commencé il y a peu de temps sur votre conseil. J’en ai déjà terminé six chapitres. Le premier contient mon introduction ; le second traite du droit naturel ; le troisième du droit des pouvoirs souverains ; le quatrième des affaires qui dépendent du gouvernement des pouvoirs souverains ; le cinquième de l’idéal suprême que toute société peut se proposer ; le sixième de l’organisation qu’il faut donner au gouvernement monarchique pour qu’il ne dégénère pas en tyrannie. Je m’occupe en ce moment du septième chapitre où je démontre point par point dans un ordre méthodique tous les principes d’organisation exposés au chapitre précédent. De là je passerai au gouvernement aristocratique et au gouvernement populaire, pour en venir enfin au détail des lois et aux autres questions particulières qui se rapportent à mon sujet. Et sur cela, je vous dis adieu….


Cette lettre montre clairement le plan que l’auteur s’était tracé ; arrêté par la maladie, puis enlevé par la mort, il n’a pu, comme on le verra, conduire son œuvre que jusqu’à la fin du chapitre sur le gouvernement aristocratique.

Outils personnels
Espaces de noms
Variantes
Actions
Découvrir
Œuvres
Échanger
Ressources
Boîte à outils